Những bức ảnh World Press Photo đọng lại trong tôi

50mm Vietnam đã có bài giới thiệu về 6 ảnh được đề cử giải thưởng ảnh báo chí danh giá World Press Photo 2018. Các  đề cử này được chọn ra từ 73,044 bức ảnh gửi tới bởi 4,548 nhiếp ảnh gia từ 125 quốc gia. Nhưng ngoài các đề cử đã được vinh danh, còn đó những bức ảnh, bộ ảnh khác vô cùng xuất sắc mà có thể bạn chưa biết tới.

Ngoài 6 bức ảnh xuất sắc đã được các giám khảo thống nhất chọn lựa cho các đề cử cuối cùng, hãy cùng 50mm Vietnam đến với nữ giám khảo Magdalena Herrera và nghe bà chia sẻ ý kiến cá nhân về 8 bức ảnh báo chí/thời sự xuất sắc khác. Trong quá trình chia sẻ, bà cũng phân tích rất chi tiết lý do chọn các bức ảnh này.

Những bức ảnh World Press Photo đọng lại trong tôi | 50mm Vietnam
Magdalena Herrera có quốc tịch Pháp, sinh tại Havana, Cuba. Bà hiện đang là Giám đốc nhiếp ảnh tại tạp chí GEO, Pháp.

Để tiện cho việc theo dõi của độc giả, tôi xin chia bài viết làm 2 phần, mỗi phần sẽ có phần phân tích 4 bức ảnh mà tác giả Magdalena Herrera đã chọn cùng ý kiến cá nhân của người viết. Lời của giám khảo sẽ được để trong quote, còn người viết sẽ ở phần nội dung thường. Giờ thì bắt đầu thôi!

“More Than a Woman”  – Giulio Di Sturco

Những bức ảnh World Press Photo đọng lại trong tôi | 50mm Vietnam
Tháng 3/2017: Bác sỹ Suporn Watanyusakul đang chỉ cho bệnh nhân Olivia Thomas xem bộ phận sinh dục mới sau quá trình phẫu thuật chuyển  đổi giới tính tại bệnh viện ở tỉnh Chonburi, gần Bangkok, Thái Lan. © Giulio Di Sturco.

 “ Bức ảnh thuộc hạng mục Các vấn đề đương đại của Giulio Di Sturco mang đến nguyên vẹn câu chuyện trong nó. Chủ thể chính được nhìn thấy ngay lập tức trong khung hình, đang giữ gương để quan sát bộ phận sinh dục của mình, nhưng nếu bạn quan sát thêm, bạn sẽ bị thu hút bởi các vật màu hồng nằm rải rác. Cụ thể là vỏ chiếc gương, lọ thuốc hay case iPhone trên mặt giường. Chỉ cần nhìn vào khung hình, bạn có thể đoán được rằng có gì đó ở đây liên quan đến việc chuyển đổi giới tính – một vấn đề đáng chú ý trên toàn thế giới và đặc biệt là ở Thái Lan nơi bức ảnh này được chụp.

Đối với tôi và ban giám khảo, câu chuyện được nhấn mạnh bởi các chi tiết nhỏ màu hồng kết hợp với chủ đề tạo thành một bức ảnh rất thú vị mà chúng tôi nghĩ nó đáng được đề cử.” – giám khảo Magdalena Herrera

Bản thân tôi khi lần đầu xem bức ảnh cảm thấy khá ấn tượng. Tuy nhiên, sự thu hút ban đầu đối với tôi lại ở nội dung có phần nhạy cảm của bức ảnh và nội dung mà tác giả Giulio đã chia sẻ ở phần mô tả. Quan sát kỹ hơn, tôi mới nhận ra các chi tiết màu hồng rải rác trong hình cùng phần bắp tay có vẻ đô con của người nằm trên giường kết hợp với ánh mắt trao đổi của bác sỹ – bệnh nhân làm cho bức ảnh thật sự có giá trị truyền tải.

“Hunger Solutions” – Luca Locatelli

Những bức ảnh World Press Photo đọng lại trong tôi | 50mm Vietnam
2/10/2016 đến 9/3/2017: Sự tiến bộ trong việc đổi mới nông nghiệp ở Hà Lan đã giảm thiểu sự phụ thuộc vào nước đối với các cây trồng chính cũng như giảm một cách đáng kể việc sử dụng thuốc trừ sâu hóa học và các loại kháng sinh. Tại “Thung lũng thức ăn”, một nhóm các start-up nông nghiệp công nghệ cao và các trang trại thí nghiệm đã gợi ý giải pháp khả thi cho khủng hoảng đói nghèo toàn cầu. © Luca Locatelli từ National Geographic.

“Những gì tôi thích ngay lập tức khi thấy bức ảnh thuộc hạng mục Môi trường này là sự kết hợp màu sắc và hình ảnh thiên nhiên tồn tại trong nó. Sau một thời gian quan sát, bạn bị thu hút vào điểm hội tụ ở phía xa trong bức ảnh và nhận ra quy mô to lớn của nhà kính và bất giác bạn sẽ có được cảm giác về việc hình thành ngành công nghiệp công nghiệp hóa thực phẩm. Với hình ảnh con người ở trung tâm và rất nhiều cột chống xung quanh để tạo cảm giác không gian, nhiếp ảnh gia đã chụp được một hình ảnh có tính truyền tải mạnh mẽ, gói gọn hoàn  hảo thế giới nông nghiệp công nghệ cao thời nay.

Một điểm mới trong cuộc thi năm nay là việc hạng mục Môi trường thu hút rất nhiều sự chú ý của các giám khảo. Thông thường, các vấn đề môi trường khá khó để định hình trên một bức ảnh. Do đó, các nhiếp ảnh gia sẽ thực sự phải suy nghĩ rất nhiều về việc hình tượng hóa các ý tưởng để có thể truyền tải thông điệp một cách trực tiếp nhất đến người xem. Làm thế nào bức ảnh của bạn có thể đưa ra sự ảnh hưởng của môi trường đến kinh tế và chính trị? Tôi nghĩ đây là một hạng mục cực kỳ hứa hẹn và hy vọng sẽ có nhiều bài dự thi được gửi đến trong hạng mục này.” – giám khảo Magdalena Herrera

Lần đầu tiên quan sát bức ảnh này của Luca Locatelli, tôi ngay lập tức bị thu hút bởi các cột chống song song xuất hiện trong khung hình, kéo dài đến điểm hội tụ phía xa. Chúng ta có thể dễ dàng cảm nhận được sự rộng lớn của nhà kính mà tác giả đã chụp. Tuy vậy, mọi sự thu hút của bức ảnh chỉ đơn giản là về mặt hình học và phải đến khi đọc được phần mô tả của tác giả về bức hình này tôi mới thấy đầy đủ ý nghĩa mà tác giả muốn truyền tải tới người xem. Tác giả đã hình ảnh hóa rất tốt ngành nông nghiệp công nghệ cao cũng như tiềm năng quy mô phát triển rộng lớn của nó đúng như những gì nữ giám khảo Herrera đã nhận xét.

“Watch Houses Burn” – Md Masfiqur Akhtar Sohan

Những bức ảnh World Press Photo đọng lại trong tôi | 50mm Vietnam
Ngày 9/9/2017: Một nhóm người Rohingya ở khu định cư tạm thời Leda tại Cox’s Bazar, Bangladesh, quan sát những ngôi nhà cháy ngay sát biên giới Myanmar. © Md Masfiqur Akhtar Sohan, NurPhoto Agency.

 “Tôi tìm thấy trong bức ảnh thuộc hạng mục Tin tức tổng hợp này cả sự yên bình lẫn kịch tính tại cùng một thời điểm. Tiền cảnh bao gồm các lán nhỏ và người dân đứng lặng lẽ trên sườn đồi được tác giả sắp xếp bố cục với làn khói lửa chúng ta có thể thấy ở bên kia sông. Khi bạn nhận ra những người ở tiền cảnh là người tị nạn Rohingya và những thứ họ đang quan sát thực ra là ngôi làng, nhà cửa đang bị phá hủy của chính họ, bạn ngay lập tức cảm nhận được toàn bộ sự kịch tính của tình huống này. Tất cả những gì ngăn giữa nơi họ từng sinh sống và nơi ở hiện nay của họ chỉ là một con sông. Sự nặng nề bỗng dưng trào đến và đối với tôi câu chuyện đã hoàn toàn được hình tượng hóa trong khung ảnh này.”

Bức ảnh cùng câu chuyện đi kèm rất ấn tượng đối với tôi. Tác giả đã chọn một góc máy quá tốt, gom được vào khung hình đầy đủ những gì muốn cung cấp cho người xem. Quan sát kỹ bức ảnh chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy 4 lớp ảnh: người dân, những chiếc lán dưới chân đồi, con sông, đám khói tạo nên một cảm giác rất thật về không gian. Chưa kể đến bầu trời đầy mây rất u ám tạo ra một không gian đầy kịch tính. Kết hợp với thông tin mà tác giả đã cung cấp, thực sự bức ảnh mang đến cho tôi hình dung rất cụ thể về hành trình chạy trốn tìm lại sự bình yên của những người dân tị nạn này.

“Omo Change” – Fausto Podavini

Những bức ảnh World Press Photo đọng lại trong tôi | 50mm Vietnam
24/7/2011 đến 24/11/2017: Vùng Omo Valley ở Ethiopia là một môi trường tự nhiên cực kỳ mong manh, nơi có khoảng 200,000 cư dân thuộc nhiều nhóm dân tộc khác nhau. Khu vực này đang thay đổi nhanh chóng do hệ quả của việc xây dựng đập Gibe III, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và kinh tế xã hội. © Fausto Podavini.

 “Đối với cá nhân tôi, bức ảnh gợi ra sự mâu thuẫn giữa truyền thống và hiện đại theo một cách rất nhẹ nhàng – một đặc điểm thường thấy của thể loại ảnh bộ. Bạn nhìn thấy áo ngực trên các cô gái này và bạn ngay lập tức tự hỏi tại sao họ mặc chúng. Chỉ vì bạn thấy nó sai sai thế nào ấy hay tại vì chiếc áo ngực trông không ăn nhập trong khung hình lắm. Tuy vậy những gì bạn đang quan sát thấy lại là quá trình tiến hóa của sự phát triển. Có lẽ nó bắt đầu với một chiếc áo ngực mà họ chọn để thể hiện như là một phụ kiện thời trang. Nhưng rồi từng chút một, nền văn hóa bắt đầu thay đổi hoàn toàn. Đây là một câu chuyện tuyệt vời có thể cân nhắc xem xét trong một số hạng mục của cuộc thi vì vậy tôi thấy vui mừng khi có thể đặt câu chuyện này trong hạng mục ảnh bộ.

Không giống như các hạng mục khác, bạn không thể chuyển các bức ảnh đơn từ ảnh bộ để tham gia đề cử ở các hạng mục riêng rẽ, do đó chúng tôi rất đau lòng khi phải loại bỏ quá nhiều những câu chuyện hay, những bức ảnh tốt. Hạng mục ảnh bộ cũng là nơi bạn có thể thấy sự quan trọng của việc biên tập ảnh. Khi bạn có 20-30 bức ảnh để kể câu chuyện của mình, bạn phải thực sự cô đọng, chọn lựa kỹ càng. Chúng tôi đã thấy nhiều câu chuyện hay nhưng lại bị phá hủy bởi việc biên tập kém, vì vậy điều quan trọng mà các bạn cần nhớ là một người kể chuyện bằng ảnh tốt cũng phải là một biên tập viên giỏi.”

Ngay lần đầu nhìn thấy bức hình, đúng là tôi đã thấy ngay sự sai sai. Sai ở chỗ những cô gái thuộc một bộ lạc ở châu Phi tai thì được nong, người thì được phủ đầy bởi những vết sẹo qua các nghi lễ truyền thống nào đấy lại mặc áo ngực, một hình ảnh tượng trưng cho sự hiện đại. Sự đối nghịch tương đối nhẹ nhàng này có lẽ chỉ là một trong nhiều thay đổi đang diễn ra tại châu Phi.

Do tính chất ảnh bộ mà bà Herrera đã giải thích cho chúng ta ở trên, bức ảnh không mang đến quá nhiều chi tiết tuy nhiên cũng đủ để gợi cho tôi sự tò mò về quá trình tác động của sự văn minh hóa tại các bộ lạc châu Phi. Tìm vào trong bộ ảnh “Omo change” của Fausto Podavini trong trang web chính thức của World Press Photo tôi hoàn toàn ấn tượng với những bức ảnh trong dự án này của tác giả. Những hình ảnh đầy tính truyền thống xen lẫn cùng các hình ảnh hiện đại tồn tại xuyên suốt trong các bức ảnh. Các bạn có thể xem thêm ảnh thuộc bộ ảnh “Omo change” tại đây.

Tạm kết

Đó là những gì có trong phần một, bao gồm 4 bức ảnh mà nữ giám khảo Magdalena Herrera của hội đồng bình chọn World Press Photo 2018 đã chọn ra để nhận xét, nó có thể không đoạt giải nhưng ở góc độ thông tin thời sự mang lại thì cực kì hấp dẫn.

Nó có thể sẽ không mang đến những cảm xúc mạnh mẽ tức thì, nhưng nếu quan sát kĩ hơn, nghe câu chuyện mà người phóng viên ảnh kể, sự đồng cảm sẽ đến.

Cuối cùng thì xin hẹn các bạn ở phần 2 nhé!