Chắc hẳn bạn đọc 50mm Vietnam vẫn còn nhớ hàng loạt những ống kính thuộc dòng G Master của Sony được DXO chấm hàng “siêu phẩm” quang học? Và mới đây, hãng đã tiếp tục củng cố thêm hệ lens riêng của mình bằng một ống kính dành cho chân dung với tên đầy đủ là Sony FE 100mm f/2.8 STF GM OSS.
Câu chuyện tốt nhưng còn thiếu sót
Sony là một cái tên không quá kì cựu trong làng quang học thế giới, nếu so với những tên tuổi như Canon hay Nikon, hãng cũng chỉ xếp hàng “thanh niên”. Hiểu được thế mạnh và thế yếu của mình, Sony đã đi tắt đón đầu, dựa vào sức trẻ, tận dụng những lợi thế của người đi sau để phát triển riêng cho mình một hệ ống kính hoàn toàn mới.
Câu chuyện bắt đầu từ việc kết hợp với lão làng Carl Zeiss đã trải qua hơn 300 năm phát triển quang học hay như việc mua lại toàn bộ hệ ống kính Minolta cũng như đội ngũ phát triển của chính hãng này. Sony đã biết tận dụng và hợp tác với cái tên danh giá này để làm đòn bẩy và sau đó là tạo nên những dấu ấn đảm bảo cho chất lượng khi kết hợp với những sản phẩm máy ảnh của mình.
Đầu tiên phải kể đến Carl Zeiss, Nếu dùng Sony, chắc ai cũng đều ao ước có Batis, có Loxia, hay Touit và cả Otus nữa. Đây thực sự là những mơ ước đắt giá mà fan Sony nào cũng ít nhất một lần nghĩ về. Việc kết hợp với Zeiss không chỉ khiến các hãng máy ảnh khác phải thèm thuồng khi những ống kính của hãng này chỉ lấy nét tự động trên hệ máy Sony, mà còn giúp cho Sony phần nào học được cung cách sản xuất và đánh giá ống kính của huyền thoại đến từ Đức này.
Câu chuyện lại được viết tiếp sang trang mới khi Sony đã mua lại một huyền thoại, đã từng rất nổi tiếng trong thời kì máy phim – Minolta. Việc mua lại Minolta, Sony đã dễ dàng có cho mình những công nghệ, bằng sáng chế từng làm mưa làm gió một thời, điển hình là chữ STF (Smooth Trans Focus) mà ta có thể thấy trên ống kính mới toanh Sony FE 100mm f/2.8 STF GM OSS.
Nắm bắt được xu hướng ống kính cần có độ nét, khả năng khử quang sai tốt đang thống trị thị trường (Sigma là một trong những cái tên khởi xướng), Sony đã cho ra mắt một hệ ống kính cực kì chất lượng – G Master hay còn được fan Việt Nam gọi yêu là Gà Mái Tơ. Đây là một trong những nỗ lực vô cùng lớn của Sony trong việc tham gia vào thị trường ống kính thế giới. Những cái tên như 85mm f/1.4 GM, 70-200mm f/2.8 GM,…đã làm nức lòng biết bao fan Sony khi đứng đầu trên bảng xếp hạng của DXO nhờ độ sắc nét, khả năng khử quang sai cũng như chất lượng quang học rất đáng nể.
Tốt là vậy, kết hợp với Zeiss lâu là vậy, nhưng Sony không thể hoặc không muốn tiếp thu một khía cạnh mà Zeiss khiến người dùng yêu mến đó chính là bokeh.
Theo như một fan cuồng của Zeiss ở 50mm Vietnam có đánh giá: “Nó có thuật ngữ riêng để mô tả bokeh đẹp gọi là creamy bokeh, với độ chuyển cực mềm mại, không gắt và sắc. Tuyệt vời hơn là người xem vẫn có thể nhận biết hoặc đoán được các chi tiết ngoài vùng focus. Đây là điều mà các ống kính Zeiss T* đều không làm người chụp phải thất vọng“.
Và thật ra nếu như chưa biết đến creamy bokeh thì đa phần người chơi ảnh đều muốn bokeh phải mịn và mềm mại, tuy nhiên Sony và Sigma đều đang làm ngược lại khi làm cho phần này bị sắc nét, gai góc hơn. Việc sử dụng quá nhiều thấu kính trong một ống kính đã khiến chất lượng ảnh đi vào có phần nào bị biến đổi, bên cạnh đó còn khiến ống kính bị nặng hơn.
Tuyệt phẩm chân dung 100mm f/2.8 STF GM OSS
Có lẽ hiểu được điều đó, những kĩ sư quang học của Sony đã quyết định sử dụng công nghệ STF lần đầu tiên vào ống kính chân dung FE 100mm f/2.8 STF GM OSS của mình. Công nghệ STF (Smooth Trans Focus) là một trong những nét điển hình, một di sản mà Minolta đã để lại cho những ai yêu nhiếp ảnh. Có lẽ bạn cũng có thể đã nghe đâu đó về STF bởi vì Laowa, hãng quang học đến từ Trung Quốc cũng đã từng tung ra ống kính 105mm f/2 STF.
STF – Smooth Trans Focus là một cụm từ chỉ công nghệ tạo những lớp bokeh và độ chuyển siêu mượt của một ống kính. Để làm được điều này, các nhà sản xuất sẽ cố tình thêm một thấu kính lọc vào cấu trúc ống kính, thấu kính đó có tên là APD.
Lớp kính lọc Apodization (Apodization filter) vốn là 1 ứng dụng nhằm giảm tình trạng nhiễu sáng ở vùng viền ảnh khi ánh sáng đi qua vùng tiếp giáp với các lá khẩu tạo nên vùng mờ, flare (airy disk) giảm độ tuơng phản của ảnh. Ứng dụng Apodization filter đã đuợc Minolta đưa vào thuơng mại hóa từ năm 1999 với cái tên Smooth Trans Focus (STF) trên ống kính 135mmf f/2.8 STF.
Việc dùng apodization filter sẽ làm giảm ánh sáng đi vào cảm biến đến 1EV (nguồn: tinhte)
Công nghệ này đã loại bỏ hoàn toàn được tình trạng bokeh quá sắc nét mà Sony đang gặp phải với hệ ống kính GM.
Quay lại ống kính Sony FE 100mm f/2.8 STF GM OSS, Bokeh giờ đây đã vô cùng mịn màng, nhưng cũng có một chút hậu quả là lượng ánh sáng tại f2.8 sẽ tương đương với f5.6 so với ống kính bình thường. Nghe có vẻ thiệt thòi, tuy nhiên bạn có thể bớt lo âu đi, bởi vì Sony đã kịp trang bị công nghệ chống rung OSS – Optic Steady Shot của mình vào ống kính chân dung này, đây cũng là điều vô cùng cần thiết với các ống kính tele.
Việc có STF, kết hợp với những gì mà Sony đã làm được cho hệ ống kính GM, cá nhân tôi đánh giá đây là một cố gắng rất lớn của Sony, giúp cân bằng được yếu tố bokeh và độ nét trong một ảnh chân dung. Thực sự, Sony FE 100mm f/2.8 STF GM OSS xứng đáng là một tuyệt phẩm chân dung, một cái tên đủ sức đánh bất nhiều đối thủ trên mặt trận 100mm đang lắm kẻ cùng ra quân.
Hy vọng trong thời gian tới, Sony, bằng sức trẻ của mình sẽ cải tiến được những yếu điểm về sự thiệt sáng của STF để có thể hoàn thiện hơn công nghệ này. Lúc đó, người dùng có thể tiếp cận với một hệ ống kính mới, đẹp hơn, đặc sắc hơn và hoàn hảo hơn.
Chiếc ống kính Sony FE 100mm f/2.8 STF GM OSS dự kiến sẽ được lên kệ vào cuối tháng 3 với mức giá $1498.
“There are 365 days in a year. But there are only 2 days, when one cannot do anything. Yesterday, because it’s over. Tomorrow, because one can’t control it. So I live a day at a time and today is a beautiful day” – Celine Dion